Τί είναι το θεσμικό;

Για την σημασία της κοινωνικής και πολιτικής εκείνης συνθήκης την οποία ονομάζουμε θεσμική, υπάρχουν διάφορες ερμηνείες, που όλες πλησιάζουν μεταξύ τους, κατά το ότι, με τούτο (το θεσμικό), αναγνωρίζουμε στην κοινωνική σφαίρα την πολυτιμότερη πλευρά της ενεργητικής της έκφρασης.

Αυτή η συνθήκη λοιπόν που παράγει το πραγματικό θεσμικό γεγονός αλλά και το αναγνωρίζει ως τέτοιο, διατηρεί μέσα της, τον ηθικό πλούτο των ηθικών αξιών της κοινωνίας, των αναγκών και των ιδιαίτερων συμφερόντων των ατόμων της. Αυτή η πολυπλοκότητα και οι εγγενείς αντιθέσεις που παράγονται μέσα σε αυτήν την συνθήκη, μας αναγκάζει να την εκτιμήσουμε ως το πραγματικό έδαφος της πολιτικής, επειδή ακριβώς βρίσκεται δεμένη με τον ουσιακό πυρήνα της κοινωνικής ηθικότητας.   

Η πολιτική των ημερών μας έχει αποτύχει ακριβώς εκεί. Στο να έρχεται δηλαδή σε σχέση με την κοινωνική ηθικότητα και να μπορεί να την παρουσιάζει θεσμισμένη. Μόνο αυτή η πολιτική πράξη θα μπορούσε να φέρει άξια το όνομα του πολιτικού και συνάμα να θεωρεί συνεχώς την ολοένα αυξανόμενη σε μέγεθος και ισχύ, ιδέα του κράτους.

Εάν υπάρχει ένα ζητούμενο σχετικά με το ποιος πράγματι ποιεί ιστορία, εδώ βρίσκεται το έδαφος όπου το ζήτημα βρίσκει τα περιεχόμενά του.

Το να κατανοήσει κανείς, τί πράγματι είναι το θεσμικό, και να μην αδικοπραγεί παραδίδοντας δώθε κακείσε το όνομα, είναι το ζήτημα των ημερών μας. Τούτο συνάμα φανερώνει ότι η πολιτική πράξη που εγκαινιάζει μια νέα πολιτική τάξη δεν είναι καθόλου μακριά από τον μέσο πολίτη, όσο και αν το πολιτικό σύστημα δεν ευνοεί αυτήν την μεσολάβηση.

Το θεσμικό είναι ο μέσος όρος που μεσολαβεί την δύναμη της κοινωνικής ηθικότητας, ποιεί την εγνωσμένη ταυτότητα και ενότητα ενός λαού μέσα στα ιστορικά της κοιτάσματα και πραγματοποιεί το αληθώς πολιτικό. Άρα τίθεται με οντολογικούς αλλά και συστημικούς όρους.

Συνάμα, αυτό το ζητούμενο, στο μέτρο που πράγματι τίθεται και η προσδοκώμενη πολιτική του πραγματοποίησή, απαλλάσσει το πολιτικό από την σωρεία των ψευδο - ιδεολογιών που νέμονται σε κενό χώρο το κοινωνικό αίσθημα και καταναλώνουν και την τελευταία ικμάδα της ηθικής δύναμης του ελληνικού λαού. 

Ιωάννης Δελούσης

Συνταγματική Αναθεώρηση 2018.

Από τις προτάσεις των κομμάτων σχετικά με την σχεδιαζόμενη Συνταγματική Αναθεώρηση φαίνεται ότι δεν πρόκειται να ξεφύγουμε από το βασίλειο της ποσότητας που δεν είναι άλλο από το βασίλειο της βλακείας.

Ενίσχυση του κράτους δικαίου, διεύρυνση της δημοκρατίας, καθιέρωση θεσμών άμεσης δημοκρατίας, διακριτοί ρόλοι, προστασία κοινωνικών δικαιωμάτων, εκσυγχρονισμός του κράτους, αναπτυξιακή προοπτική και άλλες γενικές μαλακίες με τις οποίες δεν επιλύεται το συστημικό μας πρόβλημα, είναι οι γενικές κατευθύνσεις με βάση τις οποίες τα κόμματα θα επιχειρήσουν την Συνταγματική Αναθεώρηση.

Με την βεβαιότητα ότι πρόκειται για ένα σύνολο ανθρώπων οι οποίοι δέρονται από την δική τους λάγνα ορμή για εξουσία, είναι εξίσου βέβαιο ότι ο ορίζοντας της Συνταγματικής Αναθεώρησης προδιαθέτει για μία μόνο ερμηνευτική της παρούσας πολιτικής πράξης. Την ερμηνευτική που ορίζει τα πράγματα με κριτήριο την επιβίωση ενός αδιαμεσολάβητου και άκριτου συστημικού όλου που πασχίζει να παραμείνει αυτοπροστατευμένο μέσα στα στεγανά και αναχώματα που το ίδιο έχει γεννήσει, όλα τα χρόνια της εξουσίας και άνομης επιβολής του, απέναντι σε κάθε υποψία ελεύθερης συνείδησης.

Αρκεί μόνο μια ματιά στις συζητήσεις της Βουλής για να γίνει σαφές το κλίμα της φοβικότητας απέναντι σε κάθε νέα πολιτειακή μορφή που ενδεχομένως απειλεί την αυτονομία αυτών των πολιτικών υποκειμένων για τα οποία η στρεψοδικία και η διαφύλαξη της εσωτερικής ενότητας ενός αμαρτωλού καθεστώτος, είναι το πρώτο μέλημα όλων. 

Από την άλλη προσποιούνται τις μεταξύ τους διαφοροποιήσεις και αντιμαχίες εντός του ίδιου δηλητηριώδους περιβάλλοντος που παραμένει καλά ασφαλισμένο από κάθε εξωτερικό έλεγχο ή κρίση. Προς τούτη την εξασφάλιση, οι πολιτικές προσπάθειες γίνονται ολοένα περισσότερο παραχωρητικές δικαιωμάτων απέναντι σε έναν λαό που αδυνατεί να κατανοήσει ότι η παραχώρηση δικαιωμάτων είναι η βεβαίωση της απώλειας της ελευθερίας και μάλιστα βεβαίωση με τρόπο θεσμικό!

Ιωάννης Δελούσης

Το Πολιτικό και το Πραγματικό.

Το Πολιτικό είναι το πεδίο ή η λογική σφαίρα που συγκεντρώνει στις ημέρες μας όλο το πραγματικό ενδιαφέρον, εφόσον το ενδιαφέρον είναι αυθεντική κίνηση της συνείδησης που ολοένα τείνει να καταλάβει το ζωτικό χώρο που της ανήκει, δηλαδή το έν και το πάν.

Πολιτικό και Πραγματικό ταυτίζονται απολύτως από όποια πλευρά και εάν διερευνήσει κανείς, είτε το ένα, είτε το άλλο. Καθετί λοιπόν που δεν είναι αληθώς πολιτικό δεν είναι και πραγματικό υπό μίαν γενική σημασία.

Θα έπρεπε βεβαίως να βρίσκεται στα αυτονόητα, η παραδοχή ότι τα πολιτικά κόμματα της Ελλάδας δεν έχουν καμία σχέση με το Πολιτικό και Πραγματικό, και ότι η μακρά συμβολή τους έγκειται ακριβώς σε τούτο: να στρεβλώνουν το πραγματικό μέσα στο πολιτικό και να καθιστούν αδύνατη την αναγνώριση του φίλου και του εχθρού. 

Το Πολιτικό είναι το πάντοτε Καθολικό, εκείνο που επιστρέφει ως ανεκτίμητος προσωπικός θησαυρός και προοιωνίζεται την καθολική ελευθερία. Το να λέμε ότι επειδή ακριβώς βρισκόμαστε στο πολιτικό πεδίο, όλα μπορούν να λέγονται ή να είναι δυνατά, αυτό είναι το αντίθετο, και του πολιτικού και της ελευθερίας.

Το Πολιτικό είναι το Πραγματικό, επειδή εκεί μέσα και μόνο εκεί μέσα, η συνείδηση διαθέτει ένα αναπεπταμένο πεδίο ακατάπαυστης πνευματικής δραστηριότητας και πολέμου που την ορίζει ως εκείνο που πάντοτε αναζητούσε και τώρα είναι παρόν. Αυτή, είχε χαθεί και τώρα βρέθηκε μέσα στον εαυτό της. Σε μια απόλυτη σύμπτωση πολιτικού και πραγματικού που προοιωνίζεται την καθολική ελευθερία.

Ιωάννης Δελούσης 

Η Ποινή του Θανάτου.

Στο ερώτημα σχετικά με την Ποινή του Θανάτου ως την εσχάτη των ποινών, η απάντηση οφείλει να είναι καταφατική. Καθώς το ίδιο το ερώτημα εκπτύσσεται, διατυπώνεται εκ νέου σχετικά με τις ειδικές περιπτώσεις στις οποίες οφείλει να επιβάλλεται η εσχάτη των ποινών. Όχι! Δεν πρόκειται να αναπτύξουμε την ειδική περιπτωσιολογία επιβολής της ποινής αλλά μέσα από τα ιδιαίτερα περιεχόμενα της δυνατής εφαρμογής της, να καταδείξουμε την αδήριτη αναγκαιότητα της ύπαρξής της, δηλαδή την αναγκαιότητα, του να υπάρχει αυτή ανεξαρτήτως εφαρμογής, ως όριο μέσα σε σκοπό.

Η συζήτηση για την Ποινή του Θανάτου δεν ανήκει στην γενική ανθρωπιστική τάξη αλλά συνυφαίνεται με μια δυνατή ερμηνεία της καθαρής έννοιας ή της ιδέας του Κράτους.  Έγκειται στην ίδια την φύση του Κράτους να ορίζει την ζωή και τον θάνατο των πολιτών του. Και αυτή η παραδοχή δεν είναι άκριτη, ολοκληρωτική ή μεταφυσική αλλά υποδηλώνει τον οριακό χαρακτήρα του ανθρώπινου πράττειν εφόσον τούτο το όριο εξαρτάται από την ερμηνεία της ιδέας του Κράτους εντός του οποίου η ανθρώπινη ζωή λαβαίνει την αξία της από τον σκοπό που η ίδια η ανθρώπινη συνείδηση θέτει για τον εαυτό της και μέσα στον ορίζοντα του Κράτους. Εάν ο ορίζοντας του σκοπού της ζωής μπορεί να ανευρίσκεται μέσα στην ιδέα του Κράτους, τότε δεν έχουμε άλλο, παρά να πούμε ότι καθετί που καθεαυτό (άμεσα) και διεαυτό (ενεργητικά και κατά βούληση) αντιβαίνει στον τεθειμένο σκοπό και άρα στην ιδέα του Κράτους, οφείλει να θανατώνεται. Και αλλιώς: εάν ο σκοπός της ζωής ανευρίσκεται μέσα στην ιδέα του Κράτους, εκεί μέσα πρέπει να βρίσκεται και ο σκοπός του θανάτου, δηλαδή τα τεθειμένα όρια του ανθρώπινου πράττειν. Αυτή είναι η τέχνη της ελευθερίας.

Αυτό είναι ένα Κράτος ελευθέρων τελεολογικών βουλήσεων όπου η Ποινή του Θανάτου γίνεται δυνατή ως όριο και αναγκαία ως πραγματικότητα που δεν απειλεί την ανθρώπινη υποκειμενικότητα αλλά διασώζει το όριο εντός του οποίου αυτή ανευρίσκει τον εαυτό της, ως ελευθερία. Η Ποινή του Θανάτου μέσα στον ορίζοντα της ιδέας του Κράτους δεν βρίσκεται εκεί για να επιβάλλεται αλλά για να συμβολοποιεί το όριο του τεθειμένου σκοπού για κάθε ανθρώπινη πράξη, όριο βεβαίως που είναι πραγματικό και αφορά μια ποινή η οποία… κάποτε επιβάλλεται.

Στο μέτρο που ο τεθειμένος σκοπός αναγνωρίζεται από την ανθρώπινη υποκειμενικότητα μέσα στον ορίζοντα του Κράτους, η Ποινή του Θανάτου είναι επιβεβλημένη από την ίδια την οριακή φύση του σκοπού και εκεί μέσα βρίσκεται ελεύθερα και από τα πριν αποφασισμένη η διάσωση της ελεύθερης ανθρώπινης υποκειμενικότητας.

Για να παραμένει πραγματικά ελεύθερη τούτη η ανθρώπινη υποκειμενικότητα, ο θάνατος πρέπει να είναι δυνατός και κοντινός, δηλαδή εξίσου άμεση πραγματικότητα με την πραγματικότητα της ζωής. Η θέσπιση και επιβολή της Ποινής του Θανάτου είναι μέσα στο γενικό σχέδιο της αυτοθεσίας της ελεύθερης βούλησης, δηλαδή η κατακύρωση της σπουδαιότητας της ζωής και της ανθρώπινης πράξης που βρίσκουν τον εαυτό τους στο όριο του γενικού σκοπού που τίθεται εντός της άπειρης μορφής της ιδέας του Κράτους.

Ιωάννης Δελούσης

Προλεγόμενα.

Αυτό το ιστολόγιο είναι μια προσωπική άσκηση δεξιοτεχνίας του λόγου με σαφή και από τα πριν αποφασισμένη βούληση για κατάδειξη του Πραγματικού που ταυτίζεται με το Αληθές.

Το πεδίο που ενδιαφέρει εδώ είναι η Φιλοσοφία και η Πολιτική υπό την άποψη της Θεωρίας και Πράξης ενός όλου που κινείται γνωσιακά από μόνο του και εντός του φέρει, ως άλλο όχημα, την συνείδηση και την επίγνωση.

Μπορεί να μην είναι σπουδαίο αλλά είναι άμεσο και σαν άμεσο πρέπει να τύχει προσοχής (τουλάχιστον από εμένα). Αυτή η αμεσότητα δεν είναι αισθητηριακή αλλά γνωστική. Άρα μπορεί να είναι ή να μην είναι πραγματική. Η δεξιοτεχνία του λόγου που οδηγεί τη συνείδηση μέσα από τη δική της οδοποίηση της σκέψης που ονομάζουμε Μέθοδο, θα αποδείξει του λόγου το αληθές.

Απαραίτητα εμπλέκεται εδώ μια συνεπής ερμηνεία της καθημερινότητας στην οποία αρέσκεται να κρύβεται ο γνωσιακός θησαυρός ή η επιστήμη της λογικής να βρίσκει εκεί μέσα τις αφορμές για την υψηλότερη γνώση.

Ακόμα ένα εμπράγματο πεδίο κοινωνικής κριτικής που εκβάλλει αναγκαία στο πολιτικό και έχει έδαφος την Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας και από εδώ, το καθολικό. Ένα γνωσιακό όλο που επιστρέφει σε εμάς ως προσωπική περιουσία.

Ένα άθροισμα παραστάσεων, εννοιών και δύναμης αισθήματος πρόκειται να κατατεθεί εδώ υπό την εκάστοτε μορφή και απαραίτητα θα λάβει εξομολογητικό χαρακτήρα, μιας και αυτός φαίνεται να είναι ο υπόρρητος χαρακτήρας της νεωτερικής προσωπικότητας.

Τα κείμενα είναι ενυπόγραφα, είτε ανήκουν σε τρίτους είτε στον συντάκτη του ιστολογίου.

Ιωάννης Δελούσης